بررسی مقاومت ارقام مختلف چغندر قند به ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندر قند با استفاده از همسانه عفونت زای ویروس

در این بررسی به منظور تاثیر نوع رقم چغندر قند و روش آلوده شدن گیاهان به ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندر قند (beet severe curly top virus, bsctv) مطالعه ای در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی بر روی 18 رقم چغندر قند انجام شد. 18 گیاه از هر رقم در 6 گلدان کشت داده شد. برای مایه زنی ارقام از همسانه عفونت زای جدایه ایرانی bsctv استفاده و ارقام با دو روش آگرواینوکولیشن (آزمایش اول) و انتقال با زنجره ناقل (circulifer hematoceps) ویروس دار مایه زنی شدند. در آزمایش اول پس از 21 روز و 35 روز و در آزمایش دوم پس از 21 روز از زمان مایه زنی از گیاهان استخراج dna صورت گرفت و میزان همانند سازی ویروس با انجام pcr مورد بررسی قرار گرفت. شدت علائم بیماری در 4 درجه از درجات صفر (فقدان علائم) تا 3 (مرگ گیاه) یادداشت شد. تجزیه و تحلیل داده ها در آزمایش اول نشان داد تنها رقمی که تمام گیاهان تیمار در آن آلوده به ویروس بوده و علائم شدید نشان دادند رقم brigita بود. در نتیجه این رقم به عنوان رقم شاهد در نظر گرفته شد و سایر ارقام با آن مقایسه شدند. تجزیه واریانس ارقام چغندر قند از نظر شدت بیماری نشان داد که بین ارقام از نظر مقاومت به بیماری با رقم شاهد تفاوت معنی دار وجود دارد. بر این اساس ارقام به 3 گروه شامل متحملbr1, fimma,) hm1990, 7233, h5505)، حساس (رسول، افشاری، هیبرید بالک شیراز، p.p.8، p.p.22، dorothea، زرقان، ریزوفورت، ic، flores، hilma و polyrow) و خیلی حساس (brigita) طبقه بندی شدند. در نهایت با مقایسه داده های حاصل از مایه زنی گیاهان چغندر قند با دو روش فوق الذکر مشخص گردید میزان آلودگی به ویروس در انتقال با زنجره ناقل در اکثر ارقام کمتر از روش آگرواینوکولیشن بود.